കൊണാര്‍ക്കിന്റെ മണ്ണിലൂടെ ഒരു യാത്ര; കാത്തിരിക്കുന്നത് അമ്പരപ്പിക്കുന്ന ഒരുപാട് കാഴ്ചകള്‍

പതിമൂന്നാം നൂറ്റാണ്ടില്‍ നിര്‍മ്മിക്കപെട്ട ഒരു ഹൈന്ദവ ക്ഷേത്രമാണ് കൊണാര്‍ക്ക്. സൂര്യദേവന്‍ ആരാധനാ മൂര്‍ത്തിയായ ഈ ക്ഷേത്രം ഒറിസ്സയിലെ പുരി ജില്ലയിലാണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. ക്രിസ്തുവിനു ശേഷം 1236 നും 1264 നും ഇടയില്‍ ജീവിച്ചിരുന്ന നരസിംഹദേവന്‍ ഒന്നാമന്‍ എന്ന ഗാംഗേയ രാജാവാണ് ഇത് പണി കഴിപ്പിച്ചത്. ഒരു വലിയ രഥത്തിന്റെ ആകൃതിയിലാണ് ഈ ക്ഷേത്രം രൂപകല്‍പ്പന ചെയ്തത്. ഏഴ് കുതിരകളും ഇരുപത്തിരണ്ട് ചക്രങ്ങളും, സൂര്യദേവനെ ആകാശത്തിനു കുറുകെ വഹിക്കുന്നു.

കൂടാതെ, സൂര്യക്ഷേത്രത്തിന്റെ ചുവരുകളില്‍ ഹിന്ദു ദൈവങ്ങള്‍ ഉള്‍പ്പെടെയുള്ള വിവിധ രൂപങ്ങളുടെ കൊത്തുപണികള്‍, ദൈനംദിന മനുഷ്യജീവിതത്തിന്റെ ചിത്രങ്ങള്‍, പക്ഷികള്‍, മൃഗങ്ങള്‍ തുടങ്ങി ആകര്‍ഷണങ്ങളായ നിരവധി കാര്യങ്ങള്‍ കൊണ്ട് മനോഹരമാക്കിയിട്ടുണ്ട്. യൂറോപ്യന്‍ വിവരണങ്ങളില്‍ ഈ ക്ഷേത്രത്തെ 'കറുത്ത പഗോഡ' എന്നും വിളിച്ചിരുന്നു.

വേദകാലം മുതല്‍ സൂര്യ ഭഗവാന്‍ ഇന്ത്യയില്‍ ആരാധിക്കപ്പെടുന്ന പ്രധാന ദേവനാണ്. ഈ ക്ഷേത്രം ഇന്ത്യയിലെ സപ്താത്ഭുതങ്ങളില്‍ ഒന്നായി പരിഗണിക്കപ്പെട്ടു. യുനെസ്‌കോയുടെ ലോക പൈതൃക പട്ടികയില്‍ ഈ ക്ഷേത്രം സ്ഥാനം പിടിച്ചിട്ടുണ്ട്. കൊണാര്‍ക്കിലെ അതിമനോഹരമായ ഈ സൂര്യക്ഷേത്രം ഒഡീഷ ക്ഷേത്ര വാസ്തുവിദ്യയുടെ ഉത്തമോദാഹരണമാണ്. ലോകത്തിലെ മത വാസ്തുവിദ്യയുടെ അതിശയകരമായ സ്മാരകങ്ങളിലൊന്നാണ് ഇത്.

ഇന്ത്യയുടെ മറ്റു പല ഭാഗങ്ങളില്‍ നിന്ന് വ്യത്യസ്തമായി ഒറീസയ്ക്ക് നിരവധി ക്ഷേത്രങ്ങള്‍ കൈവശമുണ്ടെന്ന ബഹുമതി ഉണ്ട്. നന്നായി നിര്‍വചിക്കപ്പെട്ട കലിംഗയുടെ (ഒറീസയുടെ മുന്‍ നാമം) ചരിത്രം, അതിന്റെ തുടക്കം മുതല്‍ തന്നെ തകര്‍ച്ചയുടെ ഒരു ചരിത്രം വ്യക്തമാക്കുന്നു.

കൂടാതെ കൊണാര്‍ക്കിലെ സൂര്യക്ഷേത്രം ഏറ്റവും ഉയര്‍ന്ന സ്ഥലമായി അടയാളപ്പെടുത്തുന്നു . പുരി ജില്ലയില്‍ സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന ലോകപ്രശസ്ത സൂര്യക്ഷേത്രത്തിന്റെ ഇരിപ്പിടമായ കൊണാര്‍ക്ക് ഒറീസ സംസ്ഥാനത്തെ 'ടൂറിസത്തിന്റെ സുവര്‍ണ്ണ ത്രികോണത്തിന്റെ' മൂന്ന് പോയിന്റുകളില്‍ ഒന്നാണ്. മറ്റ് രണ്ടെണ്ണം ഭുവനേശ്വര്‍, ക്ഷേത്രങ്ങളുടെ നഗരം, പുരി, ജഗന്നാഥന്റെ വാസസ്ഥലം എന്നിവയാണ് .

പതിമൂന്നാം നൂറ്റാണ്ടിലെ വാസ്തുവിദ്യാ വിസ്മയമാണ് ബംഗാള്‍ ഉള്‍ക്കടലിന്റെ സ്വര്‍ണ്ണമണലിന് മേലുള്ള സൂര്യദേവന്റെ ഈ ക്ഷേത്ര രഥം. ഇന്നത്തെ കൊണാര്‍ക്ക് ഒറീസയിലെ മികച്ച വാസ്തുവിദ്യാ ക്ഷേത്രമാണ് . ലോകമെമ്പാടുമുള്ള വിനോദ സഞ്ചാരികളെ ആകര്‍ഷിക്കുന്ന ഏറ്റവും ആകര്‍ഷകമായ കേന്ദ്രം കൂടിയാണിത്. ശാന്തവും ഗംഭീരവുമായ കടല്‍ത്തീരത്തോടുകൂടിയ ശാന്തമായ അന്തരീക്ഷമാണിവിടെ. ഇന്ന് വിനോദ സഞ്ചാരികളുടെ പറുദീസയായാണ് ഈ സ്ഥലം കണക്കാക്കപ്പെടുന്നത് .വിവിധ രാജ്യങ്ങളില്‍ നിന്ന് പോലും ആളുകള്‍ ഇവിടുത്തെ വാസ്തുവിദ്യയുടെ ഭംഗിയും സമാധാനപരമായ അന്തരീക്ഷവും ആസ്വദിക്കാന്‍ വരുന്നു. ആഴ്ചയിലെ എല്ലാ ദിവസങ്ങളിലും സൂര്യക്ഷേത്രം സന്ദര്‍ശിക്കാം.

അമ്പരപ്പിക്കുന്ന വാസ്തുവിദ്യ

വാത്സ്യായന മഹര്‍ഷിയുടെ കാമ ശാസ്ത്രത്തില്‍ പ്രതിപാദിക്കുന്ന ലൈംഗിക ചേഷ്ടകള്‍ ഇവിടെ ശില്പങ്ങളായി കാണാന്‍ കഴിയും എന്നതാണ് ഈ ക്ഷേത്രത്തിന്റെ മറ്റൊരു പ്രത്യേകത. അംഗ ലാവണ്യം തെറ്റാതെ വളരെ സൂക്ഷ്മതയോടെ ആണ് ഓരോ ശില്പത്തിന്റേയും നിര്‍മാണം. മനുഷ്യര്‍ മാത്രമല്ല മൃഗങ്ങള്‍ പരസ്പരവും മൃഗങ്ങളും മനുഷ്യരും തമ്മിലുള്ളതുമായ ലൈംഗിക പ്രവൃത്തികളും ഇവിടെ ശില്പ രൂപത്തില്‍ പ്രത്യക്ഷപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. ബഹുസ്ത്രീ, ബഹുപുരുഷ എന്നിവ അതില്‍ ചിലത് മാത്രം. ലോകപ്രസിദ്ധിയാര്‍ജ്ജിച്ച ഈ ശില്‍പങ്ങള്‍ ഏറെ വിവാദ ചര്‍ച്ചകള്‍ക്കും പല കാലങ്ങളില്‍ വിഷയമായിട്ടുണ്ട്.

229 അടി ഉയരമുണ്ടായിരുന്നു പ്രധാന ക്ഷേത്രത്തിന് ആദ്യ കാലങ്ങളില്‍. ഇതിനു മൂന്നു ഭാഗങ്ങളുണ്ട്. സൂര്യ ദേവന്റെ പൂജാ വിഗ്രഹം പ്രതിഷ്ഠിച്ചിരുന്ന ശ്രീകോവില്‍ അഥവാ ഗര്‍ഭഗൃഹം, ക്ഷേത്രസോപാനം, ജഗന്മോഹന്‍ മണ്ഡപം എന്നിവയാണവ. ആയിരത്തി ഇരുനൂറോളം പേര്‍ പന്ത്രണ്ടു വര്‍ഷത്തോളം സമയമെടുത്താണ് ഈ ക്ഷേത്രം നിര്‍മിച്ചത് എന്നാണ് പറയപ്പെടുന്നത്. രാജ നരസിംഹദേവന്‍ തന്റെ രാജ്യത്തിന്റെ പന്ത്രണ്ടു വര്‍ഷക്കാലത്തെ വരുമാനം ഇതിനായി ചെലവഴിച്ചുവത്രേ.

കിഴക്ക് ദര്‍ശനമായാണ് ക്ഷേത്രം നിലകൊള്ളുന്നത്. ഉദയ സൂര്യന്റെ പ്രകാശ രശ്മികള്‍ പ്രധാന വിഗ്രഹത്തിന്റെ മൂര്‍ധാവില്‍ പതിക്കുന്ന രീതിയിലായിരുന്നു നിര്‍മ്മാണം. സൂര്യദേവന്റെ മൂന്നു ഭാവങ്ങളായ ഉദയം, മധ്യാഹ്നം, അസ്തമയം എന്നിവ പ്രധാന ക്ഷേത്രത്തിന്റെ മൂന്നു ഭാഗങ്ങളിലായി നിര്‍മിച്ചിരിക്കുന്നു. കല്ലുകള്‍ തമ്മില്‍ യോജിപ്പിക്കാന്‍ സിമന്റോ കുമ്മായമോ ഉപയോഗിച്ചിട്ടില്ല എന്നതും എടുത്തുപറയേണ്ട സവിശേഷതയാണ്. ഓരോ കല്ലും പ്രത്യേക രീതിയില്‍ കൂട്ടിയിണക്കിയാണ് നിര്‍മിച്ചിരിക്കുന്നത്. കൊണാര്‍ക്കിന്റെ പരിസരങ്ങളില്‍ കാണാത്ത പ്രത്യേക തരം കല്ലുകള്‍ ഉപയോഗിച്ചാണു ക്ഷേത്രം നിര്‍മിച്ചിരിക്കുന്നത്.

ഇന്നത്തെ ക്ഷേത്രം

കൊണാര്‍ക്ക് ക്ഷേത്രത്തിന്റെ ഒരു നല്ല ഭാഗവും നശിച്ചു കഴിഞ്ഞു. പ്രധാന ശ്രീകോവില്‍ ഇപ്പോള്‍ നിലവിലില്ല. ഇത് 1837 ല്‍ തകര്‍ന്നു വീണതായി അനുമാനിക്കപ്പെടുന്നു. ഇവിടെ നിന്നും കിട്ടിയ പലതരത്തിലുള്ള വിഗ്രഹങ്ങള്‍, ജ്യാമിതീയ രൂപങ്ങള്‍, എന്നിവ ആര്‍ക്കിയോളജിക്കല്‍ സര്‍വേ ഓഫ് ഇന്ത്യയുടെ ഉടമസ്ഥതയിലുള്ള ഒരു മ്യൂസിയത്തില്‍ സൂക്ഷിച്ചിരിക്കുകയാണ്.

ക്ഷേത്രത്തിന്റെ മുകള്‍ ഭാഗത്ത് കാന്തങ്ങളുടെ ക്രമീകരണം കാരണം വിഗ്രഹം വായുവില്‍ പൊങ്ങിക്കിടക്കുമെന്ന് വിശ്വസിക്കപ്പെട്ടിരുന്നു. എന്നാല്‍ തീരദേശ യാത്രകളില്‍ ഉണ്ടായ അസ്വസ്ഥത കാരണം അവ പിന്നീട് നീക്കം ചെയ്യപ്പെട്ടുവെന്നും അങ്ങനെയാണ് ക്ഷേത്രത്തിന്റെ പതനം ആരംഭിച്ചതെന്നും പറയപ്പെടുന്നു. എങ്കിലും എഞ്ചിനീയറിംഗ്, ആര്‍ട്ടിസ്റ്റിക് മാസ്റ്റര്‍പീസായ ഈ സൂര്യക്ഷേത്രം കഴിഞ്ഞ രണ്ടായിരം വര്‍ഷമായി ലോക പൈതൃകമായി നിലനില്‍ക്കുന്നു. ക്ഷേത്രത്തിന്റെ ഭൂരിഭാഗവും നാശത്തിലാണെങ്കിലും.

അക്കാലത്തെ വാസ്തുശില്പികളുടെയും ശില്പങ്ങളുടെയും കലാപരമായ പ്രതിഭയെ അത് ഇന്നും പ്രതിഫലിപ്പിക്കുന്നുണ്ട്. നാശത്തിന്റെ വക്കിലുള്ള ക്ഷേത്രസമുച്ചയത്തെ താങ്ങി നിര്‍ത്താന്‍ നിരവധി പരിശ്രമങ്ങള്‍ ഇന്നും നടക്കുന്നുണ്ട്. ക്ഷേത്ര സമുച്ചയത്തിനുള്ളില്‍ ഒരു പ്രത്യേക പുരാവസ്തു മ്യൂസിയവുമുണ്ട്. എല്ലാ വര്‍ഷവും സാധാരണയായി ഫെബ്രുവരിയില്‍ നടക്കുന്ന കൊണാര്‍ക്ക് ഡാന്‍സ് ഫെസ്റ്റിവലില്‍ ഈ ക്ഷേത്രം ഒരു വേദിയായി മാറുന്നു, ഈ സമയം ധാരാളം വിദേശ, ഇന്ത്യന്‍ വിനോദ സഞ്ചാരികള്‍ ഇവിടെയെത്തുന്നു.

കൊണാര്‍ക്ക് നൃത്തോത്സവം

കൊണാര്‍ക്കിന്റെ പ്രത്യേകത അതിന്റെ നൃത്തോത്സവമാണ്. ഇന്ത്യന്‍ സംസ്‌കാരത്തെയും വസ്ത്രധാരണത്തിന്റെ ഭംഗിയെയും ആകര്‍ഷകമായ നൃത്തത്തിലൂടെയും ഗാനത്തിന്റെ താളത്തിലൂടെയും അവതരിപ്പിക്കുന്ന നൃത്തോത്സവമാണിത്. കൊണാര്‍ക്ക് ആംഫി തിയേറ്ററിലാണ് ഈ നൃത്തോത്സവം വര്‍ഷം തോറും നടക്കുന്നത്. ഉത്സവം വൈകുന്നേരം 6:30 ന് ആരംഭിച്ച് രാത്രി 9:30 ന് അവസാനിക്കും. നൃത്ത പ്രകടനത്തിന് ശേഷം, പ്രദേശത്ത് സജ്ജീകരിച്ചിരിക്കുന്ന നിരവധി സ്റ്റാളുകളില്‍ ഷോപ്പിംഗ് നടത്താം, അല്ലെങ്കില്‍ ശാന്തമായ തിരമാലകളുള്ള കടലിലൂടെ നടക്കാം.

കൊണാക്കിലെ ഈ നൃത്തോത്സവത്തില്‍ പങ്കെടുക്കാന്‍ നിങ്ങള്‍ക്ക് താല്‍പ്പര്യമുണ്ടെങ്കില്‍ പ്രവേശന ടിക്കറ്റുകളുടെ വിലകളെക്കുറിച്ച് നിങ്ങള്‍ അറിഞ്ഞിരിക്കണം. മുന്‍കൂര്‍ ബുക്കിംഗിനും റിസര്‍വേഷനുമായി നിങ്ങള്‍ക്ക് ഒരു ഓണ്‍ലൈന്‍ വെബ് സൈറ്റ് വഴി ഈ നൃത്തോത്സവത്തിനായുള്ള ടിക്കറ്റുകള്‍ ബുക്ക് ചെയ്യാം, കൂടാതെ പ്രധാന വേദിക്ക് പുറത്ത് താമസിക്കാന്‍ ബജറ്റിനനുസരിച്ച് നിരവധി ഹോട്ടലുകളും ഉണ്ട്.

എല്ലാ രാത്രിയിലും ഗതാഗതം ലഭ്യമല്ലാത്തതിനാല്‍ ഗതാഗത പ്രശ്നങ്ങള്‍ നേരിടാതിരിക്കാന്‍ നിങ്ങളുടെ ടാക്സി അല്ലെങ്കില്‍ സ്‌കൂട്ടര്‍ മുന്‍കൂട്ടി ആസൂത്രണം ചെയ്ത് തയ്യാറാക്കുക.

കൊണാര്‍ക്ക് നൃത്തോത്സവം 2025 ഫെബ്രുവരിയിലാണ്, ഷെഡ്യൂള്‍ പ്രകാരം 19/02/2025 മുതല്‍ 23/02/2025 വരെയാണ് പരിപാടി നടക്കുക.

കൊണാര്‍ക്ക് സൂര്യക്ഷേത്രത്തില്‍ എങ്ങനെ എത്തിച്ചേരാം

കൊണാര്‍ക്കിലെ സൂര്യക്ഷേത്രത്തില്‍ വളരെ എളുപ്പത്തില്‍ എത്താന്‍ 3 വഴികളുണ്ട്.

ബസ് വഴി

കൊണാര്‍ക്ക് ബസ് സ്റ്റോപ്പ് സൂര്യക്ഷേത്രത്തില്‍ നിന്ന് 6 മിനിറ്റ് മാത്രം അകലെയാണ്. മുന്‍കൂര്‍ ബുക്കിംഗിനായി നിങ്ങള്‍ക്ക് ഈ ബസുകളില്‍ എളുപ്പത്തില്‍ സീറ്റ് ബുക്ക് ചെയ്യാം, കൂടാതെ സുഗമമായി എത്തിച്ചേരാന്‍ നിരവധി സ്വകാര്യ ഗതാഗത സൗകര്യങ്ങളും ലഭ്യമാണ്.

ട്രെയിന്‍ വഴി

കൊണാര്‍ക്ക് ക്ഷേത്രത്തിന് ഏറ്റവും അടുത്തുള്ള റെയില്‍വേ സ്റ്റേഷന്‍ പുരി റെയില്‍വേ സ്റ്റേഷനാണ്. കൊണാര്‍ക്കില്‍ നിന്ന് 30 കിലോമീറ്റര്‍ അകലെയാണ് ഇത്. സൂര്യക്ഷേത്രത്തില്‍ എത്തിച്ചേരാന്‍ ട്രെയിനില്‍ യാത്ര ചെയ്യണമെങ്കില്‍, ടിക്കറ്റ് മുന്‍കൂട്ടി ബുക്ക് ചെയ്യുക.

വിമാന മാര്‍ഗം

നിങ്ങള്‍ക്ക് വിമാനമാര്‍ഗ്ഗം യാത്ര ചെയ്യണമെങ്കില്‍, ഭുവനേശ്വര്‍ വിമാനത്താവളമോ ബിജു പട്നായിക് അന്താരാഷ്ട്ര വിമാനത്താവളമോ സ്വീകരിക്കാം. സൂര്യക്ഷേത്രത്തില്‍ എത്താന്‍ നിങ്ങള്‍ക്ക് ക്യാബ് അല്ലെങ്കില്‍ ടാക്സി പോലുള്ള ചില സ്വകാര്യ ഗതാഗത സൗകര്യങ്ങള്‍ എളുപ്പത്തില്‍ കണ്ടെത്താനാകും.

കൊണാര്‍ക്കില്‍ എവിടെ താമസിക്കണം?

സൂര്യക്ഷേത്രം സന്ദര്‍ശിക്കാന്‍ പദ്ധതിയിടുന്നുണ്ടെങ്കില്‍, കൊണാര്‍ക്ക് സൂര്യക്ഷേത്രത്തിന് സമീപമുള്ള ഏറ്റവും മികച്ച താമസ ഓപ്ഷനുകള്‍ യാത്രാധാം നല്‍കുന്നു.