ബോധ് ഗയയുടെ ആത്മീയ രഹസ്യങ്ങള്‍ അനുഭവിച്ചറിയാന്‍ ജ്ഞാനോദയത്തിലേക്ക് ഒരു യാത്ര

ഒരു യാത്ര പോകാന്‍ ആഗ്രഹിക്കുന്നുവെങ്കില്‍, അത് ആത്മീയതയ്ക്ക് വേണ്ടിയുള്ളതാണെങ്കില്‍ എന്തുകൊണ്ടും നല്ലതാണ് ശ്രീബുദ്ധന്റെ നാട്ടിലേക്കുള്ള യാത്ര. ഇന്ത്യയില്‍ ബുദ്ധമതത്തിന് ഏറ്റവും അധികം വളര്‍ച്ചയുണ്ടായ ബീഹാറിലാണ് ശ്രീബുദ്ധന്റെ ബോധ് ഗയ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. ബുദ്ധ ഗയ എന്നും ഇവിടം അറിയപ്പെടുന്നു.

ആത്മീയതയും ചരിത്രവും സുഗമമായി ഇഴചേര്‍ന്ന ഒരു സ്ഥലം തന്നെയാണ് ബുദ്ധ ഗയ. ആയിരക്കണക്കിന് ആളുകളാണ് ഇവിടെ ദിവസേന എത്തുന്നത്. ബോധ് ഗയയില്‍ എത്തുമ്പോള്‍ തന്നെ വല്ലാത്ത ഒരു കുളിരും ശാന്തതയും നമ്മുടെ മനസിന് അനുഭവപ്പെടും. മനസിലെ ടെന്‍ഷനെല്ലാം അകറ്റി വല്ലാത്തൊരു ഊര്‍ജം നമുക്ക് ലഭിക്കുന്നതുപോലെ തോന്നും.

ബോധ് ഗയ

ബീഹാറിന്റെ ഹൃദയഭാഗത്താണ് ബോധ് ഗയ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. ലോകമെമ്പാടുമുള്ള ബുദ്ധമതക്കാര്‍ക്ക് ബോധ് ഗയ ഒരു പ്രധാന തീര്‍ത്ഥാടന കേന്ദ്രമായി നിലകൊള്ളുന്നു. ബുദ്ധമതത്തിന്റെ പിറവിയെ അടയാളപ്പെടുത്തുന്ന ബോധ് ഗയയിലാണ് ഗൗതമ ബുദ്ധന്‍ ബോധി വൃക്ഷത്തിന് കീഴില്‍ ജ്ഞാനോദയം നേടിയത്. യുനെസ്‌കോയുടെ ലോക പൈതൃക സ്ഥലമായ മഹാബോധി ക്ഷേത്രം ഈ അഗാധമായ സംഭവത്തിന്റെ തെളിവായി ഉയര്‍ന്നുനില്‍ക്കുന്നു.

ഇലകളുടെ മൃദുലമായ മര്‍മ്മരം, സന്യാസിമാരുടെ മൃദുലമായ മന്ത്രങ്ങള്‍, ധൂപവര്‍ഗ്ഗത്തിന്റെ സുഗന്ധം എന്നിവ സന്ദര്‍ശകരെ ശാന്തതയുടെ ലോകത്തിലേക്കെത്തിക്കുന്ന പ്രധാന ഘടകങ്ങളാണ്. ഇവിടുത്തെ പുരാതന അവശിഷ്ടങ്ങള്‍ക്കും പുണ്യ സ്തൂപങ്ങള്‍ക്കും ഇടയിലൂടെ എന്തുകൊണ്ടും ഒരു ആത്മീയ യാത്ര ആരംഭിക്കാം.

ബുദ്ധ സംസ്‌കാരത്തിന്റെ ഈറ്റില്ലം

ബുദ്ധമതത്തിന്റെ ഈറ്റില്ലമായാണ് അന്നും ഇന്നും എന്നും ബോധ് ഗയ അറിയപ്പെടുന്നത്. ബുദ്ധമതുവമായി ബന്ധപ്പെട്ട ക്ഷേത്രങ്ങള്‍, നിര്‍മ്മിതികള്‍, വിഹാരങ്ങള്‍, ആശ്രമങ്ങള്‍, ആരാധനായലങ്ങള്‍ തുടങ്ങിയവ ഇവിടെ കാണാം.

മഹാബോധി ക്ഷേത്രം

ബോധ് ഗയയിലെ മഹാബോധി ക്ഷേത്രമാണ് ഇവിടുത്തെ പ്രധാന ആകര്‍ഷണം. ശ്രീ ബുദ്ധന് ജ്ഞാനോദയം ലഭിച്ചു എന്നു കരുതപ്പെടുന്ന ഇവിടം ബുദ്ധ വിശ്വാസികളുടെ പുണ്യ തീര്‍ഥാടന സ്ഥാനം കൂടിയാണ്. ബുദ്ധന്റെ ജീവിതം മാറ്റി മറിച്ച ബോധി വൃക്ഷം ഈ ക്ഷേത്രത്തിന്റെ സമീപത്ത് തന്നെ നിലനില്‍ക്കുന്നു. മുഴുവനായും ചുട്ട ഇഷ്ടിക കൊണ്ട് നിര്‍മ്മിച്ചിരിക്കുന്ന ഈ ക്ഷേത്രം അന്ന് നിര്‍മ്മിച്ചതു പോലെ തന്നെയാണ് ഇന്നും നിലനില്‍ക്കുന്നത്.

ക്ഷേത്രത്തിന്റെ നടുഭാഗത്തായുള്ള സ്തൂപത്തിന് 55 മീറ്റര്‍ ഉയരമുണ്ട്. പത്തൊമ്പതാം നൂറ്റാണ്ടില്‍ ഇത് നവീകരിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. വലിയ സ്തൂപത്തിന്റെ സമാന മാതൃകയില്‍ നാല് ചെറിയ സ്തൂപങ്ങളെ ഇതിന് ചുറ്റുമായി കാണാം. ക്ഷേത്രത്തിന് നാല് ചുറ്റും 2 മീറ്റര്‍ ഉയരമുള്ള കന്മതില്‍ അതിരിടുന്നുണ്ട്. മതിലിന്റെ ചിലഭാഗത്ത് താമരകളെയും മറ്റിടങ്ങളില്‍ സൂര്യഭഗവാന്‍, ലക്ഷ്മിദേവി പോലുള്ള ഹൈന്ദവ ദേവഗണങ്ങളുടെയും രൂപങ്ങള്‍ മുദ്രണം ചെയ്തിട്ടുണ്ട്.

വിഷ്ണുപദ് ക്ഷേത്രം

ബോധ് ഗയയിലെ മറ്റൊരു തീര്‍ഥാടന കേന്ദ്രമാണ് വിഷ്ണുപദ് ക്ഷേത്രം. ഗയയില്‍ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന വിഷ്ണുപാദ മന്ദിര്‍ മൂന്നുവശവും മലകളാലും ബാക്കി ഒരുവശം വെള്ളത്താലും ചുറ്റപ്പെട്ട നിലയിലാണ് ഉള്ളത്. രാമായണത്തിലും മഹാഭാരതത്തിലും ഒക്കെ പരാമര്‍ശിക്കപ്പെട്ടിരിക്കുന്ന ഇവിടം എല്ലാക്കാലത്തും വിശ്വാസികളുടെ പ്രധാനപ്പെട്ട തീര്‍ഥാടന കേന്ദ്രങ്ങളില്‍ ഒന്നായിരുന്നു. ഈ ക്ഷേത്രത്തിന്റെ പ്രാധാന്യം കാരണം ആയിരക്കണക്കിന് തീര്‍ഥാടകരാണ് ഇവിടെ എത്തുന്നത്.

ഇവിടെ വിമാനം വഴിയും ട്രെയിന്‍ വഴിയും റോഡ് മാര്‍ഗവും എത്തിച്ചേരാം. വിമാനം വഴി എത്തിച്ചേരണമെങ്കില്‍ ഗയ അന്താരാഷ്ട്ര വിമാനത്താവളം (ഗേ) വഴി എത്തിച്ചേരാം. ബോധ് ഗയയില്‍ നിന്ന് വെറും 7 കിലോമീറ്റര്‍ മാത്രം അകലെയാണ് ഈ വിമാനത്താവളം. ഡല്‍ഹി, കൊല്‍ക്കത്ത, വാരണാസി എന്നിവിടങ്ങളില്‍ നിന്നും ഇവിടേക്ക് പതിവ് വിമാനങ്ങളുണ്ട്. ബാങ്കോക്ക്, കൊളംബോ, മ്യാന്‍മര്‍ എന്നിവിടങ്ങളില്‍ നിന്നുള്ള അന്താരാഷ്ട്ര വിമാനങ്ങളും ഉണ്ട്.

ട്രെയിന്‍ മാര്‍ഗം: ബോധ് ഗയയില്‍ നിന്ന് 14 കിലോമീറ്റര്‍ അകലെയുള്ള ഗയ ജംഗ്ഷന്‍ റെയില്‍വേ സ്റ്റേഷന്‍ (ഗയ) ആണ് ഏറ്റവും അടുത്തുള്ള സ്റ്റേഷന്‍. ഡല്‍ഹി, കൊല്‍ക്കത്ത, പട്‌ന, വാരണാസി എന്നിവിടങ്ങളില്‍ നിന്നുള്ള പതിവ് ട്രെയിനുകളുമുണ്ട്.

ബസ് മാര്‍ഗം:

ഗയ, പട്‌ന, വാരണാസി എന്നിവിടങ്ങളില്‍ നിന്നും സമീപത്തുള്ള മറ്റ് നഗരങ്ങളില്‍ നിന്നും ബോധ് ഗയ ബസ് സ്റ്റാന്‍ഡില്‍ പതിവ് സര്‍വീസുകളുണ്ട്. മാത്രമല്ല, സ്വകാര്യ ബസുകളും ടാക്‌സികളും ലഭ്യമാണ്.

റോഡ് മാര്‍ഗം:

ഗയ, പട്‌ന, വാരണാസി തുടങ്ങിയ പ്രധാന നഗരങ്ങളുമായി NH-22, NH-82 വഴി ബോധ് ഗയ ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. സമീപ നഗരങ്ങളില്‍ നിന്ന് ടാക്‌സി പിടിച്ചും ഇവിടെ എത്തിച്ചേരാം.

പ്രാദേശിക ഗതാഗതം:

ചെറിയ ദൂരത്തേക്ക് ഓട്ടോറിക്ഷകളും സൈക്കിള്‍ റിക്ഷകളും ഉപയോഗിക്കാം. ദീര്‍ഘ ദൂരത്തേക്ക് ടാക്‌സികളും സ്വകാര്യ കാറുകളും ആശ്രയിക്കാം.

ബോധ് ഗയയിലേക്കുള്ള യാത്രയില്‍ ഇക്കാര്യം തീര്‍ച്ചയായും അറിഞ്ഞിരിക്കണം

1.പ്രാദേശിക സംസ്‌കാരത്തെ ബഹുമാനിക്കുക: മാന്യമായി വസ്ത്രം ധരിക്കുക, ക്ഷേത്രങ്ങളില്‍ പ്രവേശിക്കുമ്പോള്‍ ഷൂസ് നീക്കം ചെയ്യുക, ബുദ്ധ പാരമ്പര്യങ്ങളെ ബഹുമാനിക്കുക.

2. ജലാംശം നിലനിര്‍ത്തുക: പ്രത്യേകിച്ച് വേനല്‍ക്കാല മാസങ്ങളില്‍ ധാരാളം വെള്ളം കുടിക്കുക.

3. യാത്ര എപ്പോള്‍ തുടങ്ങണം എന്നതിനെ കുറിച്ച് പ്ലാന്‍ തയാറാക്കണം: പീക്ക് സീസണ്‍ തിരക്കേറിയതായിരിക്കും, അതിനാല്‍ അതിനനുസരിച്ച് ആസൂത്രണം ചെയ്യുക.

4. പ്രാദേശിക പാചകരീതികള്‍ പരീക്ഷിക്കുക: പരമ്പരാഗത ഇന്ത്യന്‍, ടിബറ്റന്‍ വിഭവങ്ങള്‍ ആസ്വദിക്കുക.

5. ചില ബുദ്ധമത വാക്യങ്ങള്‍ പഠിക്കുക: 'നമസ്തേ', 'താഷി ഡെലെക്' തുടങ്ങിയ അടിസ്ഥാന വാക്യങ്ങളാണ് പ്രധാനം.

6. അവശ്യവസ്തുക്കള്‍ കൊണ്ടുപോകുക: സുഖപ്രദമായ വസ്ത്രങ്ങള്‍, സണ്‍സ്‌ക്രീന്‍, സണ്‍ഗ്ലാസുകള്‍, ഒരു പ്രഥമശുശ്രൂഷ കിറ്റ് എന്നിവ പായ്ക്ക് ചെയ്ത് കരുതി വയ്ക്കുക.

7. പ്രശസ്തരായ ഗൈഡുകളെ സമീപിക്കുക: സുഗമവും വിജ്ഞാനപ്രദവുമായ ഒരു അനുഭവം ഉറപ്പാക്കുക.

8. പരിസ്ഥിതിയെ ബഹുമാനിക്കുക: ചുറ്റുപാടുകള്‍ വൃത്തിയായി സൂക്ഷിക്കുക, മാലിന്യം വലിച്ചെറിയുന്നത് ഒഴിവാക്കുക.

9. സുരക്ഷിതരായിരിക്കുക: നിങ്ങളുടെ സാധനങ്ങള്‍ ശ്രദ്ധിക്കുക, രാത്രിയില്‍ ഒറ്റയ്ക്ക് യാത്ര ചെയ്യുന്നത് ഒഴിവാക്കുക.

10. തുറന്ന മനസ്സുള്ളവരായിരിക്കുക: ആത്മീയ അന്തരീക്ഷവും പ്രാദേശിക ആചാരങ്ങളും സ്വീകരിക്കുക.

11. മുന്‍കൂട്ടി ആസൂത്രണം ചെയ്യുക: താമസ സൗകര്യങ്ങളും ഗതാഗതവും മുന്‍കൂട്ടി ബുക്ക് ചെയ്യുക.

12. ബുദ്ധമതത്തെക്കുറിച്ച് അറിയുക: ബോധ് ഗയയുടെ ചരിത്രവും പ്രാധാന്യവും മനസ്സിലാക്കി നിങ്ങളുടെ അനുഭവം മെച്ചപ്പെടുത്തുക.

13. ശരിയായ സമയം തിരഞ്ഞെടുക്കുക: തിരക്കുകൂട്ടരുത്; ശാന്തമായ അന്തരീക്ഷത്തിലും ആത്മീയ ഊര്‍ജ്ജത്തിലും മുഴുകുക.

14. ഓര്‍മ്മകള്‍ പകര്‍ത്തുക: ബോധ് ഗയയിലെ അനുഭവങ്ങള്‍ ഓര്‍ത്തുവയ്ക്കാന്‍ ഫോട്ടോകള്‍ എടുത്തുവയ്ക്കാം, കുറിപ്പുകള്‍ എടുക്കാം.

15. അനുഗ്രഹങ്ങള്‍ തേടുക: പുണ്യസ്ഥലങ്ങളില്‍ ധ്യാനിക്കാനും അനുഗ്രഹങ്ങള്‍ തേടാനും സമയം നീക്കിവയ്ക്കുക.

16. തിരക്കേറിയ സീസണില്‍, വിമാനങ്ങള്‍, ട്രെയിനുകള്‍, ബസുകള്‍ എന്നിവ മുന്‍കൂട്ടി ബുക്ക് ചെയ്യുക.

17. യാത്രയ്ക്കായി പ്രശസ്തമായ ടാക്‌സി സേവനങ്ങളോ ലൈസന്‍സുള്ള ഓട്ടോറിക്ഷകളോ വാടകയ്ക്കെടുക്കുക.

18. ഐഡി പ്രൂഫ്, യാത്രാ ഇന്‍ഷുറന്‍സ് തുടങ്ങിയ സാധുവായ രേഖകള്‍ കൈവശം വയ്ക്കുക.

19. തിരക്കേറിയ സീസണില്‍ വന്‍ജനക്കൂട്ടം ഉണ്ടാകാം. അതുകൊണ്ടുതന്നെ നീണ്ട ക്യൂ നിന്നതിനുശേഷം മാത്രമേ അകത്തേ കടക്കാന്‍ കഴിയുകയുള്ളൂ.

ഇക്കാര്യങ്ങള്‍ പാലിക്കുന്നതിലൂടെ, ബോധ് ഗയയിലേക്കുള്ള അര്‍ത്ഥവത്തായതും ആസ്വാദ്യകരവുമായ യാത്രയ്ക്ക് തയ്യാറാകാം.

ബോധ് ഗയയിലെ ചില ആകര്‍ഷണങ്ങള്‍ ഇതാ:

1. മഹാബോധി ക്ഷേത്രം: യുനെസ്‌കോയുടെ ലോക പൈതൃക സ്ഥലവും ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും പവിത്രമായ ബുദ്ധക്ഷേത്രങ്ങളില്‍ ഒന്നുമാണ്.

2. ബോധ് വൃക്ഷം: ബുദ്ധന്‍ പ്രബുദ്ധത നേടിയ പുണ്യ അത്തിമരം.

3. വലിയ ബുദ്ധ പ്രതിമ: ബുദ്ധന്റെ 80 അടി ഉയരമുള്ള വെങ്കല പ്രതിമ.

4. ബോധ് ഗയ പുരാവസ്തു മ്യൂസിയം: പുരാതന കരകൗശല വസ്തുക്കളും ശില്പങ്ങളും പ്രദര്‍ശിപ്പിച്ചിരിക്കുന്നു.

5. മുചലിന്ദ തടാകം: ബുദ്ധ ക്ഷേത്രത്തിലെ ഒരു പുണ്യ തടാകം.

6. ടിബറ്റന്‍ ആശ്രമം: മനോഹരമായ ഒരു ആശ്രമം.