രാജ്യത്ത് കസ്റ്റഡി മരണങ്ങള്‍ വര്‍ധിച്ചുവരികയാണ്. പൊലീസിനെ പ്രതിക്കൂട്ടിലാക്കുന്നതാണ് ഇത്തരം സംഭവങ്ങള്‍. കസ്റ്റഡി മരണവും പീഡനവും അംഗീകരിക്കാനാകില്ലെന്നും ഇത് രാജ്യത്തിന്റെ വ്യവസ്ഥിതിക്ക് തന്നെ തീരാക്കളങ്കമാണെന്നും സുപ്രീം കോടതി വ്യക്തമാക്കിയത് ഇത്തരമൊരു സാഹചര്യത്തിലാണ്. കഴിഞ്ഞ 25 വര്‍ഷത്തിനിടെ രാജ്യത്ത് സംഭവിച്ചത് രണ്ടായിരത്തിലേറെ കസ്റ്റഡി മരണങ്ങളാണ്. തൊള്ളായിരത്തോളം പൊലീസ് ഉദ്യോഗസ്ഥര്‍ക്കെതിരെ കേസ് രജിസ്റ്റര്‍ ചെയ്യുകയും 400 ഉദ്യോഗസ്ഥര്‍ക്കെതിരെ കുറ്റപത്രം സമര്‍പ്പിക്കുകയും ചെയ്തു. എന്നാല്‍ ഇക്കാലയളവില്‍ 26 പൊലീസ് ഉദ്യോഗസ്ഥര്‍ മാത്രമാണ് ശിക്ഷിക്കപ്പെട്ടതെന്ന് ഔദ്യോഗിക രേഖകള്‍ വ്യക്തമാക്കുന്നു. ഭൂരിഭാഗം കേസുകളും അട്ടിമറിക്കപ്പെടുന്നുവെന്ന് ഇതില്‍ നിന്നും വ്യക്തം. നാഷണല്‍ ക്രൈം റെക്കോര്‍ഡ്സ് ബ്യൂറോയുടെ (എന്‍.സി.ആര്‍.ബി.), ക്രൈം ഇന്‍ ഇന്ത്യ (സി.ഐ.ഐ.) റിപ്പോര്‍ട്ടുകളില്‍ നിന്നാണ് ഈ വിവരങ്ങള്‍ ലഭ്യമായത്. ഏറ്റവും കൂടുതല്‍ കസ്റ്റഡി മരണങ്ങള്‍ റിപ്പോര്‍ട്ട് ചെയ്യപ്പെട്ടത് രാജസ്ഥാനില്‍ നിന്നാണ്. ഏഴുമാസത്തിനിടെ 11 കസ്റ്റഡി മരണങ്ങളാണ് ഇവിടെ നടന്നത്. മറ്റ് സംസ്ഥാനങ്ങളെ അപേക്ഷിച്ച് കേരളത്തില്‍ കസ്റ്റഡി മരണങ്ങള്‍ കുറവാണെങ്കിലും ഇത്തരം കേസുകളില്‍ പ്രതികള്‍ ശിക്ഷിക്കപ്പെടുന്നില്ലെന്നത് വേദനിപ്പിക്കുന്ന യാഥാര്‍ത്ഥ്യമാണ്. തിരുവനന്തപുരം ഫോര്‍ട്ട് പൊലീസ് സ്റ്റേഷനില്‍ ഉദയകുമാര്‍ എന്ന യുവാവിനെ ഉരുട്ടിക്കൊന്ന കേസില്‍ വധശിക്ഷക്ക് വിധിക്കപ്പെട്ട പൊലീസുകാരെ പിന്നീട് കോടതി വിട്ടയക്കുകയായിരുന്നു. ഉത്തര്‍പ്രദേശിലെ കാസ്ഗഞ്ചില്‍ അല്‍താഫ് എന്ന യുവാവ് കസ്റ്റഡിയില്‍ മരണപ്പെട്ടിരുന്നു. ഇതിന്റെ പശ്ചാത്തലത്തിലാണ് പ്രസ്തുത റിപ്പോര്‍ട്ടിന് പ്രാധാന്യമേറുന്നത്. സംഭവത്തിന് ശേഷം കാസ്ഗഞ്ചിലെ കോട്വാലി പൊലീസ് സ്റ്റേഷനിലെ അഞ്ച് പൊലീസുകാരെ സസ്പെന്റ് ചെയ്തിരുന്നു. ടോയിലെറ്റിലുള്ള വാട്ടര്‍ പൈപ്പില്‍ ജാക്കറ്റിന്റെ ചരട് ഉപയോഗിച്ച് അല്‍താഫ് തൂങ്ങി മരിക്കുകയായിരുന്നുവെന്നാണ് ഉദ്യോഗസ്ഥരുടെ വിശദീകരണം. വാട്ടര്‍ പൈപ്പിന് നിലത്തുനിന്ന് രണ്ടടി മാത്രമാണ് പൊക്കമുള്ളത്. അല്‍താഫിന്റെ കസ്റ്റഡി മരണത്തില്‍ വകുപ്പുതല അന്വേഷണവും മജിസ്‌ട്രേറ്റുതല അന്വേഷണവും ഒരേസമയം നടക്കുന്നുണ്ടെന്ന് അധികൃതര്‍ അറിയിച്ചു. പ്രായപൂര്‍ത്തിയാകാത്ത പെണ്‍കുട്ടിയെ കാണാതായ കേസിലാണ് അല്‍താഫിനെ അറസ്റ്റ് ചെയ്തത്.
എന്‍.സി.ആര്‍.ബിയുടെ രേഖകള്‍ പ്രകാരം കസ്റ്റഡി മരണത്തില്‍ ഏറ്റവും അധികം പൊലീസുകാര്‍ ശിക്ഷിക്കപ്പെട്ടിട്ടുള്ളത് 2006ലാണ്. 11 പേരാണ് 2006 ല്‍ ശിക്ഷിക്കപ്പെട്ടത്. ഏഴ് ഉദ്യോഗസ്ഥര്‍ ഉത്തര്‍പ്രദേശില്‍ നിന്നുമുള്ളതായിരുന്നു. നാല് പേര്‍ മധ്യപ്രദേശില്‍ നിന്നും. കസ്റ്റഡി മരണം റിപ്പോര്‍ട്ട് ചെയ്യപ്പെട്ട വര്‍ഷം തന്നെയാണൊ ഇവര്‍ ശിക്ഷിക്കപ്പെട്ടതെന്നത് രേഖകള്‍ വ്യക്തമാക്കുന്നില്ല. ഏറ്റവും പുതിയ രേഖകള്‍ പ്രകാരം 2025ല്‍ മാത്രം 100ലേറെ കസ്റ്റഡി മരണങ്ങളാണ് രാജ്യത്ത് സംഭവിച്ചത്. ആന്ധ്രപ്രദേശ്, അസം, ബിഹാര്‍, ഛത്തിസ്ഗഢ്, ഹരിയാന, കര്‍ണാടക, കേരളം, മധ്യപ്രദേശ്, മഹാരാഷ്ട്ര, ഒഡിഷ, പഞ്ചാബ്, തമിഴ്നാട്, തെലങ്കാന, പശ്ചിമ ബംഗാള്‍ എന്നിവയാണ് കസ്റ്റഡി മരണങ്ങള്‍ നടന്നിട്ടുള്ള മറ്റ് സംസ്ഥാനങ്ങള്‍. ഈ കാലയളവില്‍ ഒരു ഉദ്യോഗസ്ഥന്‍ പോലും ശിക്ഷിക്കപ്പെട്ടിട്ടില്ല.സംസ്ഥാനങ്ങളും കേന്ദ്ര ഭരണ പ്രദേശങ്ങളും സമര്‍പ്പിച്ച രേഖകളില്‍ നിന്ന് കസ്റ്റഡി മരണങ്ങളെ എന്‍.സി.ആര്‍.ബി രണ്ട് വിഭാഗങ്ങളായി തരം തിരിച്ചാണ് നല്‍കിയിരിക്കുന്നത്. ഒന്ന് റിമാണ്ടിലുള്ളവരും രണ്ട് റിമാണ്ടിലല്ലാത്തവരും. ആദ്യ വിഭാഗത്തില്‍ ഉള്‍പ്പെടുന്നവര്‍ കോടതിയില്‍ ഹാജരാക്കിയതിന് ശേഷം ജുഡീഷ്യല്‍ റിമാണ്ടില്‍ കഴിയുന്നവരാണ്. രണ്ടാമത്തേത് അറസ്റ്റ് ചെയ്തതിന് ശേഷം കോടതിയില്‍ ഹാജരാക്കാത്തവരും.
പൊലീസ് ഉദ്യോഗസ്ഥര്‍ കസ്റ്റഡി മരണവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട കേസുകള്‍ ശരിയായ രീതിയില്‍ അന്വേഷിക്കില്ല. സഹപ്രവര്‍ത്തകരെ സംരക്ഷിക്കാന്‍ മാത്രമെ അവര്‍ ശ്രമിക്കൂ. ഇത് തികച്ചും തെറ്റായ പ്രവണതയാണ്. ഒരാള്‍ കസ്റ്റഡിയില്‍ വെച്ച് മരണപ്പെടുമ്പോള്‍ അതിന് ഉത്തരവാദിയായ വ്യക്തി ശിക്ഷിക്കപ്പെടുമെന്നത് പൊലീസ് ഉറപ്പാക്കണം.